Βραβεία Prix Europa – Τα βραβεία της Τηλεόρασης της Ευρώπης,

To Τhe European broadcasting Festival, που διοργανώνεται εδώ και 26 χρόνια στο Βερολίνο ολοκληρώθηκε τέλος Οκτωβρίου. Συνολικά δόθηκαν 12 βραβεία για το ραδιόφωνο την τηλεόραση, νέου τύπου προγράμματα και εφαρμογές Online.

Τι είναι το διαφορετικό σε αυτό το φεστιβάλ - Prix Europa;

Δύο βασικά πράγματα :

Καταρχήν όλα τα προγράμματα που συμμετέχουν πρέπει να έχουν προβληθεί σε κάποιο τηλεοπτικό ή ραδιοφωνικό δίκτυο. Και δεύτερο και σημαντικό η επιτροπή των κριτών που αποφασίζει για τα βραβεία – αποτελείται από τους ίδιους τους δημιουργούς των προγραμμάτων. Οι οποίοι έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν βαθμολογώντας από το 1 έως το 10 με πέντε κριτήρια.

Πολύ δημοκρατικά πράγματα δηλαδή.

Για να είναι πιο κατανοητό θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Στην κατηγορία TV Documentary κατατέθηκαν πέρυσι 200 ντοκιμαντέρ από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες – από αυτά επιλέχθηκαν 20 με διάρκεια από 26-90 λεπτά. Οι κριτές ήταν οι ίδιοι οι δημιουργοί (σκηνοθέτες, παραγωγοί, Commissioning editors) και ήρθαν στο Βερολίνο τον Οκτώβριο για να παρακολουθήσουν για 4 μέρες όλα αυτά τα ντοκιμαντέρ που διαγωνίζονταν. Κάθε μέρα μετά τις προβολές ακολουθούσε συζήτηση ψηφοφορία με 5 κριτήρια και βαθμολογία από το 1 έως το 10. Μόνο για το δικό τους δεν είχαν δικαίωμα ψήφου οι κριτές.

Καλύτερο Ευρωπαϊκό ντοκιμαντέρ για την χρονιά 2012 αναδείχτηκε το MEET THE FOOKENS από την Ολλανδία των Rob Schroder και Gabriele Provaas.

Σας είχα μιλήσει για το ντοκιμαντέρ MEET THE FOKKENS γιατί το έφεραν στην Αθήνα οι Νύχτες Πρεμιέρας τον Σεπτέμβριο με τον τίτλο Κατέβασε τα Κόκκινα φανάρια.

Αυτή λοιπόν είναι η ταινία : μια καταπληκτική ιστορία για δυο ολόιδιες δίδυμες αδερφές βίο και πολιτεία – 70 χρονών σήμερα - που ζουν και εργάζονται στο red district light στο Άμστερνταμ και θυμούνται τη πολυτάραχη ζωή τους αλλά και την ιστορία της περιοχής κατά τη διάρκεια μισού περίπου αιώνα.
Η ιστορία ξεκίνησε κάπως έτσι, ο Rob ο ένας από τους δύο σκηνοθέτες μετακόμισε στην γειτονιά όπου η μια από τις δυο δίδυμες  ήταν η γειτόνισσα του. Εννοείται ότι του τράβηξε την προσοχή και πως αμέσως ήθελε να κάνει μια ταινία για αυτήν. Μια μέρα που εκείνος σκάλιζε το παρτέρι μπροστά στο σπίτι του, εκείνη βγήκε από το μαγαζί της - στο δρομάκι – κάτι που βασικά δεν επιτρέπεται (γιατί πρέπει να μένουν εντός της βιτρίνας) και του έπιασε την κουβέντα. Από εκεί έμαθε ότι είναι σκηνοθέτης – και τότε της είπε ότι θα ήθελε να κάνει μια ταινία για αυτήν. Και η Μαρτίνε του είπε : Α, θα το συζητήσω με την αδερφή μου. Έχεις και αδερφή, την ρώτησε έκπληκτός ο Rob; Φανταστείτε την έκπληξη του όταν τις είδε και τις δύο μαζί…

Σε συνεργασία και συν- σκηνοθεσία με την Gabriele Provaas η ταινία έγινε σε μόλις ένα χρόνο, με χρηματοδότηση από την αντίστοιχη Ολλανδική ΕΡΤ, το VPRO στοιχίζοντας συνολικά 300.000 ευρώ.

Ποτέ δεν έχω δει ταινία να μεταχειρίζεται τους χαρακτήρες της – με τόσο σεβασμό. Επίσης ποτέ δεν έχω γελάσει με ένα τόσο σοβαρό θέμα, το οποίο καταφέρνουν να το αποδώσουν τελείως διαφορετικά αλλά σε όλες του τις διαστάσεις και με βάθος.

Όταν ρώτησα τον διανομέα, πού έχει πουλήσει το Meet the Fokkens άρχισε να μου λέει ότι είναι πιο εύκολο να μου πει που δεν το έχει πουλήσει – Μακάρι να την δούμε και από την ΕΡΤ σε Prime time όπως στην Ολλανδία.

He Thinks he is the Best, ήταν το ντοκιμαντέρ που πήρε την δεύτερη διάκριση στα Prix Europa. Πρόκειται για μια οικογενειακή ιστορία συμφιλίωσης - με θέμα την βία και τα τραυματικά παιδικά χρόνια που ακόμα και σήμερα στοιχειώνουν δύο ενήλικες άντρες ιταλικής καταγωγής που μετανάστευσαν με την οικογένεια τους στην Σουηδία αμέσως μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Ενδιαφέρον είναι πρόκειται για τους θείους της πρωτοεμφανιζόμενης σκηνοθέτιδας και ηθοποιού Maria Kuhlberg, τους οποίους κατά κάποιο τρόπο αναλαμβάνει να συμφιλιώσει. Το ντοκιμαντέρ χρησιμοποιείται και για εκπαιδευτικούς σκοπούς σε σχολεία αλλά και σε φυλακές της Σουηδίας.

Το φετινό βραβείο ντοκιμαντέρ επικαιρότητας Current Affairs, κέρδισε πάλι μια Ολλανδή σκηνοθέτης με την ταινία Permission to Engage που προβλήθηκε από το Ολλανδικό VPRO στην εκπομπή ντοκιμαντέρ Backlight.

Ο Ethan McCord κατατάχθηκε στον Αμερικάνικο Στρατό μετά την ενδεκάτη Σεπτεμβρίου, με σκοπό όπως λέει να κάνει τον εχθρό να πληρώσει. Αλλά όταν έφτασε στην Βαγδάτη συνειδητοποίησε ότι δεν υπήρχε εχθρός. Οι μόνοι τρομοκράτες ήμασταν εμείς λέει χαρακτηριστικά στην ταινία. Η ταινία βασίζεται στο βίντεο των wikeleaks από την Βαγδάτη που έκανε τον γύρο του κόσμου το 2010. Αφηγείται ότι, πραγματικά έγινε και λέει την ιστορία τόσο από την μεριά των Αμερικανών όσο και από εκείνη των Ιρακινών. Η σκηνοθέτης Tan Shuchen αναζητά και τις οικογένειες των θυμάτων φέρνοντας τον Αμερικανό Στρατιώτη – σε επαφή μαζί τους σε μια πολύ πετυχημένη προσπάθεια να ξορκίσει τον πόλεμο και να φωτίσει την αλήθεια εκείνης της ημέρας.

Η ταινία θα προβληθεί και στο φετινό φεστιβάλ του Άμστερνταμ idfa που ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου.

Τέλος θέλω να πω μια κουβέντα για την κατηγορία IRIS του φεστιβάλ Prix Europa. Εδώ διαγωνίζονται ταινίες που καταπιάνονται με την πολυπολυτισμικότητα και την διαφορετικότητα. Ο φετινός νικητής σε αυτή την κατηγορία είναι ένα ντοκιμαντέρ αυτή την φορά από την Ελβετία – με τίτλο Special Flight.

Η ιστορία με απίστευτα ρεαλιστικό τρόπο παρακολουθεί όλα όσα διαδραματίζονται για 6 εβδομάδες μέσα σε ένα Ελβετικό κέντρο κράτησης μεταναστών, που μοιάζει με φυλακή ασφαλείας.

Η ταινία δείχνει την ζωή αυτών των μεταναστών μέσα στο κέντρο μέχρι την στιγμή  πρόκειται να απελαθούν με ειδική πτήση.

Είναι κρίμα που στα ευρωπαϊκά βραβεία Prix Europa- δεν διαγωνιζόταν καμία ελληνική παραγωγή σε καμία κατηγορία. Αναρωτιέμαι γιατί; Και το ίδιο αναρωτιόντουσαν και παραγωγοί και σκηνοθέτες από διάφορες χώρες.

Λεπτομέρειες για τα υπόλοιπα βραβεία και όλες τις κατηγορίες καθώς και αιτήσεις συμμέτοχης για τα βραβεία του 2013 στο www.prixeuropa.de